Riskli Gebelerin Demografik Özelliklerinin İncelenmesi: Düzce İli Örneği
Riskli Gebelik
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15765338%20Anahtar Kelimeler:
Riskli gebelik, demografik özellikler, gebelik takibi.Özet
Amaç: Bu çalışmanın temel amacı riskli gebelerin demografik özellikler bağlamında incelenmesidir. Anne ve bebek mortalite ve morbidite oranlarının azaltılması adına bu çalışmanın sonuçları önem arz etmektedir.
Yöntem: Çalışmanın amacı doğrultusunda Düzce ili evreninde 275 riskli gebeden anket yöntemi ile veriler elde edilmiştir. Nicel araştırma yöntemlerinden tarama yönteminin araştırma amacına uygun olduğu düşünülmüştür. Toplanan veriler SPSS paket programı kullanılarak analiz edilmiştir.
Bulgular: Yapılan frekans analizleri sonucunda riskli gebelerin 31-40 yaş aralığında olduğu, sigara kullanım oranının %15,6 olduğu, kronik hastalık durumunun %27,6 olduğu, en fazla kronik hastalığın diyabet olduğu (%8,4) sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca riskli gebelerin çoğunlukla planlı olduğu (%71,6) sonucuna ulaşılmıştır. Doğum sonrası ölü bebek oranının %8,1 olduğu, ölü doğum oranının ise %9,2 olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç: Yapılan analizler sonucunda, riskli gebeliklerin birçok sosyo-demografik faktörle ilişkili olduğu ve bu durumun bazı gebeler için kaçınılmaz bir tabloya dönüştüğü görülmüştür. Çalışma kapsamında yaş, eğitim düzeyi, gelir durumu, gebelik öyküsü ve komplikasyon varlığı gibi değişkenlerin riskli gebelik üzerinde belirleyici etkiler ortaya çıkardığı anlaşılmıştır. Bu bulgular doğrultusunda, riskli gebeliklerin daha etkin yönetilebilmesi ve komplikasyonların en aza indirilebilmesi için teknolojik uygulamaların (mobil sağlık uygulamaları, uzaktan izlem sistemleri vb.) sağlık hizmetlerine entegrasyonunun artırılması gerektiği önerilmektedir. Çalışma sonuçları, bireyselleştirilmiş takip planlarının oluşturulmasına ve bölgesel sağlık politikalarının geliştirilmesine katkı sunar niteliktedir.
Referanslar
Arıkan, Ç.& Aktaş, A. M. (2008). Türkiye’de kadın sağlığını etkileyen sosyo-ekonomik faktörler ve yoksulluk. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 13(13), 21-28.
Atasever, İ., & Çelik, A. S. (2018). Prenatal stresin ana-çocuk sağliği üzerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 21(1), 60-68.
Balderas-Díaz, S., Rodríguez-Fórtiz, M. J., Garrido, J. L., Bellido-González, M., & Guerrero-Contreras, G. (2022). A psycho-educational intervention programme for parents with SGA foetuses supported by an adaptive mHealth system: design, proof of concept and usability assessment. BMC Medical Informatics and Decision Making, 22(Suppl 4), 291. https://doi.org/10.1186/s12911-022-02036-9
Balkaya, N. A., Vural, G., & Eroğlu, K. (2014). Gebelikte belirlenen risk faktörlerinin anne ve bebek sağlığı açısından ortaya çıkardığı sorunlar. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 6-16.
Baltacı, N. & Başer, M. (2020). Riskli gebelerde yaşanan anksiyete, doğum öncesi bağlanma ve hemşireliğin rolü. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 13(3), 206-212. https://doi.org/10.46483/deuhfed.565338
Cheung, R., & Vogel, D. (2013). Predicting user acceptance of collaborative technologies: An extension of the Technology Acceptance Model for e-learning. Computers & Education, 63, 160–175. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2012.12.003
Düzce İl Sağlık Müdürlüğü, (2024). Yıllık doğum oran verisi.
Meriç Avcı, S. (2011). Hacettepe Üniversitesi hastanesinde bebekleri yenidoğan yoğun bakım ünitesinde yatan ve yatmayan annelerin riskli gebelik ve doğum öncesi bakımı yönünden karşılaştırılması (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
Kanığ, M., & Eroğlu, K. (2020). Gebelikte algılanan sosyal destek düzeyi ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 11(4), 333-340. https://doi.org/10.14744/phd.2020.89156
Lee, Y., Choi, S., & Jung, H. (2022). Self-care mobile application for South Korean Pregnant women at work: Development and usability study. Risk Management and Healthcare Policy, 15, 997–1009. https://doi.org/10.2147/RMHP.S360407
Madazlı, R. (2020). Gebelik ve sistemik hastalıklar (1. Baskı). İstanbul: İstanbul Kitapevleri.
Özkan, S., Aksakal, F., Avcı, E., Civil, E., & Tunca, M. (2013). Kadınların doğum yöntemi tercihi ve faktörleri. Türk Halk Sağlığı Dergisi, 11(2), 59-71.
Robles Cuevas, M. A., López Martínez, I., López Domínguez, E., Hernández Velázquez, Y., Domínguez Isidro, S., Flores Frías, L. M., Pomares Hernández, S. E., Medina Nieto, M. A., & de la Calleja, J. (2022). Telemonitoring System Oriented towards High-Risk Pregnant Women. Healthcare, 10(12), 2484. https://doi.org/10.3390/healthcare10122484
Sağlık Bakanlığı, (2003). Sağlıkta dönüşüm programı. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları.
Sağlık Bakanlığı, (2023). Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü 2023 yılı sağlık istatistikleri yıllığı. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları.
T.C. Sağlık Bakanlığı, (2025). Sağlık Bakanlığı tarihçesi. Erişim adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR-11492/tarihce.html. Erişim tarihi: 26.06.2025
Sekaran, U., & Bougie, R. (2003). Business research methods: A skill-building approach. Chichester: John Wiley& Sons Ltd.
Sevil, Ü., & G. Ertem (2016). Perinatoloji ve bakım. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri.
Taşkın, L. (2003). Doğum ve kadın sağlığı hemşireliği (4. Baskı). Ankara: Sistem Ofset.
T.C. Sağlık Bakanlığı, (t.y.). Sağlık Bakanlığı tarihçesi. Erişim adresi: https://www.saglik.gov.tr/tarihce Erişim tarihi: 11.06.2025
Till, S. R., Everetts, D., & Haas, D. M. (2015). Incentives for increasing prenatal care use by women in order to improve maternal and neonatal outcomes. Cochrane Database of Systematic Reviews, 12. https://doi.org/10.1002/14651858.CD009916.pub2
Yanıkkerem, E., Altıparmak, S., & Karadeniz, G. (2006). Gebelikte yaşanan fiziksel sağlık sorunlarının incelenmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 10(10), 35-42.
Yılar Erkek, Z., & Öztürk Altınayak, S. (2024). Gebelerde e-sağlık okuryazarlığı ile sağlıklı yaşam davranışları arasındaki ilişki. Journal of Midwifery and Health Sciences, 7(2), 282–292. https://doi.org/10.62425/esbder.1509148
Yılmaz, E., & Karahan, N. (2019). Gebelikte sağlıklı yaşam davranışları ölçeğinin geliştirilmesi ve geçerlik güvenirliği. Çukurova Medical Journal, 44, 498-512. https://doi.org/10.17826/cumj.568118
World Health Organization, (2019). Trends in maternal mortality: 2000 to 2017 (WHO, UNICEF, UNFPA, World Bank Group, and the United Nations Population Division). 19.09.2019 (1-104). Geneva: Italy.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Meliha ŞANAL
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
